By móc długo zachować zdrowie, należy o nie dbać. A dbanie o zdrowie oznacza m.in. regularne wykonywanie badań profilaktycznych i diagnostycznych. Sprawdź jakie istnieją odmienności diagnostyczne w odniesieniu do osób starszych.
Badanie moczu
Badanie ogólne moczu u osób starszych musi być wykonywane częściej niż u młodych, czyli dwa razy w roku. Jest szczególnie istotne w przypadkach nietrzymania moczu. Wówczas, w połączeniu ze zmianami neurologicznymi (często połączonymi z cukrzycą) dochodzi do zakażeń w układzie moczowo-płciowym.
Dodatkowo, oznaczenie mikroalbuminurii może zwrócić uwagę lekarza na rozwijającą się nefropatię w przebiegu cukrzycy czy nadciśnienia tętniczego.
Warte podkreślenia jest obniżenie znaczenia wskaźnika eGFR (ang. estimated glomerular filtration rate – współczynnik przesączenia kłębuszkowego) u osób po 80. roku życia. Jest to najważniejszy wskaźnik czynności wydalniczej nerek, oblicza się go na podstawie wartości stężenia kreatyniny w surowicy krwi, a także wieku, płci i wagi osoby badanej. Im większe stężenie kreatyniny i zaawansowany wiek pacjenta, tym mniejsza jest wartość eGFR, natomiast im większa masa ciała, tym większy wskaźnik eGFR. Niestety, właśnie u osób w podeszłym wieku wskaźnik traci swoją wartość diagnostyczną i pomimo iż zostanie przedstawiony na wyniku, nie należy go wykorzystywać w ocenie czynności nerek.
Poziom elektrolitów
U osób starszych łatwiej zaburzeniom ulega gospodarka elektrolitowa, co w konsekwencji może prowadzić do zaburzeń rytmu serca, miażdżycy czy złamań kości. Ocena stężenia wapnia, fosforanów (w połączeniu z badaniem stężenia witaminy D), potasu, sodu i magnezu pozwala wychwycić te zaburzenia na wczesnym etapie i w prosty sposób uzupełnić niedobory.
Badania wątrobowe
Zazwyczaj już po 30. roku życia obniża się stężenie albumin. Dlatego powinno być ono oceniane stosownie do wieku.
Innego znaczenia nabiera badanie stężenia bilirubiny, mającego ścisły związek z pracą wątroby oraz drożnością dróg żółciowych. Na podstawie tego badania można m.in. potwierdzić lub wykluczyć obecność żółtaczki. U młodych osób dorosłych żółtaczka to częściej stan wynikający ze zmian zapalnych wywołanych przez wirusy, podczas gdy u osób w podeszłym wieku łączy się ona z kamicą żółciową (kamicą pęcherzyka żółciowego) lub nowotworami (pierwotnymi lub przerzutowymi guzami wątroby).
Badania wątrobowe powinny być wykonywane co roku.
Morfologia krwi
Najwyraźniej zarysowują się zmiany w morfologii krwi obwodowej. Wyczerpywanie się rezerwuarów krwiotwórczych komórek macierzystych oraz spadek ich odpowiedzi na czynniki wzrostowe mogą prowadzić do niedokrwistości. Choroby przewlekłe mogą powodować wyczerpywanie się czynników niezbędnych do krwiotworzenia (zarówno żelazo, jak i kwas foliowy czy witamina B12). Czasami używa się nawet określenia „niedokrwistość chorób przewlekłych”.
Niedokrwistość zdiagnozowana we właściwym momencie jest łatwa do leczenia. Szczególnie przy niedoborach witaminy B12, gdy dołączają się dolegliwości ze strony układu nerwowego, efekty terapii mogą być spektakularne. Należy zawsze zwracać uwagę na możliwość wywołania tzw. jatrogennej niedokrwistości z niedoboru żelaza. Może do niej doprowadzić uzupełnienie witaminy B12 i pobudzenie procesu erytropoezy (namnażanie i różnicowanie erytrocytów, czyli czerwonych krwinek krwi, z komórek macierzystych szpiku kostnego). Zwiększa się zapotrzebowanie na żelazo i bardzo szybko wyczerpują zapasy ustroju. Tymczasem niedokrwistość w wieku podeszłym zdecydowanie pogarsza rokowania nawet w przebiegu banalnych chorób.
Pozostałe ważne badania
Oznaczenie hematokrytu we krwi podpowie również lekarzowi, jak wygląda poziom nawodnienia organizmu pacjenta.
Badanie obecności krwi w kale (tzw. krew utajona w kale) nakieruje klinicystę na ocenę zmian w jelicie grubym.
Nie wolno zapominać o regularnych badaniach poziomów glukozy i lipidów.
źródło: Synevo