Tylko w ostatnim roku prawie 3 mln Polaków utraciło kontakt z bliską osobą. To tak jakby wszyscy mieszkańcy Warszawy, Gdańska i Poznania zerwali więzi z kimś bliskim – wynika z badania przeprowadzonego przez pracownię Kantar dla akcji „Przełam się i zadzwoń”.
Projekt społeczny “Przełam się i zadzwoń” zwraca uwagę na problem zrywania relacji z bliskimi osobami. –Naszym głównym celem jest uświadomienie, że kiedy nie można przełamać się opłatkiem, można po prostu się przełamać i zadzwonić – podkreślają inicjatorzy projektu. Są nimi Jacek Wasilewski – medioznawca i kulturoznawca z Uniwersytetu Warszawskiego – oraz przedsiębiorczyni Agnieszka Szumielewicz. Przekonują, że święta to idealny czas na zasypanie okopów i odnowienie więzi. W ramach kampanii opublikowali badanie, które pokazuje skalę problemu.
Tylko w ciągu ostatnich 12 miesięcy 9% Polaków (ok. 2,93 mln) zerwało kontakt z kimś bliskim – przyjacielem czy członkiem rodziny. W samej Warszawie 20% badanych doświadczyło w ostatnim roku zerwania kontaktu z bliską osobą. Na wsi problem dotknął co 12 osobę. W małych, średnich i dużych miastach odsetek wyniósł średnio 10%.
Najczęściej dotyczy to najmłodszych. W grupie wiekowej 15-17 lat co piąta, a w wieku 18-24 lat co siódma osoba straciła kontakt z bliską osobą. Respondentom z tych grup relacje najczęściej urywały się ze znajomymi i przyjaciółmi. Według dra Konrada Maja, psychologa z Uniwersytetu SWPS, nie należy tego bagatelizować. – To kwestia, nad którą bardzo rzadko się zastanawiamy i na pewno nie mierzymy jej systematycznie. Być może przez to wiele osób nagle dostrzega, że ma wokół siebie jedynie pustkę – komentuje Maj.
Drugim najczęstszym powodem są konflikty rodzinne, a trzecim – powody finansowe. Z badania wynika, że tracimy nie tylko przyjaciół, ale w dużej mierze także rodzeństwo. Co siódmemu badanemu (najczęściej w wieku 40-49 lat) urwał się kontakt z siostrą lub bratem.
W tym roku powody polityczne były przyczyną zerwania kontaktu dla 5% badanych. Wskazywali je przede wszystkim mężczyźni. Co ciekawe, dla grupy wiekowej 15-24 lat w ogóle nie jest to powód do zrywania więzi.
Istotnym problemem są także relacje dziadków z wnukami. Co drugi badany w wieku 60+ stwierdził, że w ostatnim roku stracił kontakt z wnukiem lub wnuczką. Z raportu wynika, że wpływ na to mogą mieć obecne obostrzenia związane z pandemią, jak i miejsce zamieszkania oraz wykształcenie seniorów.
Czy jesteśmy gotowi, by ratować utracone relacje? Zdecydowanie częściej chcemy odebrać od kogoś telefon niż samemu zadzwonić.84% respondentów stwierdziło, że odebrałoby telefon od bliskiej osoby, z którą kontakt został zerwany, gdyby ta zadzwoniła na święta. Z kolei samodzielną próbę kontaktu podjęłoby 41% badanych (38% mężczyzn oraz 44% kobiet).
Co więcej, nawet gdy wiemy, że ktoś czeka na nasz telefon, sytuacja nie zmienia się znacząco. Spośród tych, którzy nie chcieli zatelefonować, 42% podjęłoby próbę kontaktu. Argument ten działa zdecydowanie częściej na mężczyzn – kontakt telefoniczny podjęłoby 57% z nich. W przypadku kobiet odsetek wyniósł 24%.
Jak się przełamać?
Akcja ma także na celu przedstawienie wskazówek i rozwiązań pomagających w rozpoczęciu kontaktu i odbudowaniu relacji. – Warto zacząć od siebie – radzi dr Agnieszka Kozak, psycholożka, psychoterapeutka i wykładowczyni akademicka. – Trzeba przemyśleć, czego ta druga osoba może potrzebować ode mnie? Co mogę powiedzieć ważnego dla mnie i dla niej? Warto też zastanowić się nad swoimi potrzebami. Czy ważna jest dla mnie relacja, bliskość, przynależność, przyjaźń? Jeśli chcę zadzwonić, to dobrze jest przyjrzeć się swojej zdolności do akceptacji i empatii. Musimy zobaczyć drugą osobę z jej potrzebami i emocjami, ponad słowami, które wypowiada.
Jakie nadzieje wiążą z akcją jej inicjatorzy? – Świat, w którym dominuje kultura powierzchowności nie sprzyja pielęgnowaniu bliskich więzi. Mam nadzieję, że ten projekt skłoni przynajmniej niektórych z nas do przystanięcia i zastanowienia się, czy w chaosie codzienności nie straciliśmy z oczu kogoś ważnego – podsumowuje Agnieszka Szumielewicz.
Badanie przeprowadzono na reprezentatywnej próbie 1000 Polaków w wieku powyżej 15 lat i zrealizowano w dniach 26-30.11.2020.