Znany jest ludzkości od 5 tysięcy lat i niezmiennie w wielu domach zajmuje ważne miejsce. Ceniony nie tylko jako popularna przyprawa nadająca daniom wyrazistego smaku, ale także jako bogate źródło wartości odżywczych i leczniczych. Mało które warzywo może się mierzyć z małym, niepozornym „ząbkiem”, który przez wieki sprawdził się jako naturalny antybiotyk, wspomagający w walce z wieloma chorobami. Ze względu na swoje zalety znalazł nawet miejsce w kalendarzu świąt nietypowych.
Warzywa – na co wskazuje oficjalnie przyjęta „piramida żywieniowa” – powinny być podstawą codziennej diety każdego człowieka. Podnoszą odporność organizmu, regulują metabolizm, oczyszczają z toksyn. O dobroczynnych właściwościach warzyw wiedzą wszyscy, nie wszyscy jednak sięgają po nie tak często, jak powinni. Na każdym kroku warto więc je reklamować.
- 19 kwietnia w kalendarzu świąt nietypowych uznany został za Dzień Czosnku. Warto więc poświęcić mu kilka chwil. Bo tak naprawdę to niepozorne warzywo ma w sobie wielką siłę!
Czosnek jest bogatym źródłem witamin: C, B6, B1, B2, B3, K, kwasu pantotenowego, manganu, selenu, wapnia, fosforu, miedzi, potasu, żelaza, cynku, magnezu, kwercetyny, antocyjanów, wolnych aminokwasów (m.in. cysteiny, argininy, metioniny, treoniny) i organicznych związków siarki, z których istotną rolę odgrywa allicyna, odpowiadająca za charakterystyczny, intensywny zapach, jak i znaczną część leczniczych właściwości.
Ze względu na właściwości czosnek jest niezwykle skuteczny w zwalczaniu chorobotwórczych bakterii, grzybów, wirusów, pasożytów, czy drożdży. Zabijając patogeny wspiera układ odpornościowy i pomaga w profilaktyce antynowotworowej. Wzmacnia serce, obniża ciśnienie krwi, poziom cholesterolu we krwi, pomaga w leczeniu cukrzycy, oczyszcza wątrobę, ma wpływ na utrzymanie równowagi mikrobiologicznej jelit, opóźnia proces starzenia się komórek (poprawia funkcjonowanie mózgu) . Odpowiednio stosowany, jest pomocny przy przeziębieniach czy zapaleniu oskrzeli.
– Każda okazja jest dobra, żeby przypominać o tym, w jak dużym stopniu nasze zdrowie zależy od nas samych! Aktywność fizyczna i urozmaicona, bogata w warzywa dieta to podstawa! Zachęcamy do włączenia czosnku do codziennego menu! Już jeden niewielki „ząbek” ma w sobie wielką siłę! Pamiętajmy o tym także podczas przygotowywania wielkanocnego stołu – zachęca Bożena Janicka, prezes Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia.
Kilka przepisów z czosnkiem w roli głównej:
Masło czosnkowe
Składniki: pół kostki masła (80 proc. tłuszczu), pół pęczka świeżej natki pietruszki, 3 ząbki czosnku.
Przygotowanie: masło wkładamy do miseczki, czekamy aż zmięknie. Drobno siekamy pietruszkę, czosnek przeciskamy przez praskę, łączymy z masłem (zamiast pietruszki można dodać koperek albo rukolę).
- Doskonale nadaje się do smarowania pieczywa, tostów, potraw z grilla, jako dodatek do gotowanych warzyw i potraw z makaronem.
Czosnek marynowany
Składniki: pół kilograma czosnku, pół szklanki octu winnego, 2 łyżki cukru, pół łyżki soli, kilka ziaren gorczycy, pieprzu, liście laurowe, ziele angielskie.
Przygotowanie: obrany czosnek sparzamy wrzątkiem i przelewamy zimną wodą. Wkładamy do słoiczków wraz z kilkoma ziarnkami gorczycy i liściem laurowym. 1 szklankę wody zagotowujemy z kilkoma ziarenkami pieprzu i zielem angielskim. Dodajemy ocet winny, cukier, sól. Raz jeszcze zagotowujemy, przecedzonym płynem zalewamy czosnek. Zakręcamy słoiczki i pasteryzujemy 15 minut.
- Świetny dodatek do sałatek, sosów, past, pieczywa lub jako przekąska.
Bezalkoholowa nalewka z czosnku:
Składniki: 1 główka czosnku, sok wyciśnięty z 1 cytryny, 3-4 łyżki miodu, 1 szklanka przegotowanej i ostudzonej wody
Przygotowanie: czosnek obieramy, miażdżymy, dodajemy sok z cytryny, miód i przegotowaną, ostudzoną wodę. Blendujemy, przelewamy do słoika, zakręcamy, stawiamy w ciemne i chłodne miejsce na 2 doby. Otwieramy słoiczki, przecedzamy nalewkę przez gęste sitko i wlewamy do szklanego, zakręcanego słoika. Przechowujemy w lodówce.
- Wspomaga przy infekcjach, doskonała jako dodatek do sałatek.
Czosnek kiszony
Składniki: 10 główek czosnku, korzeń chrzanu, 3 liście laurowe, kilka ziarenek ziela angielskiego, pieprz ziarnisty, gorczyca, koper, 1 łyżka soli kamiennej, 1 litr wody.
Przygotowanie: czosnek dzielimy na ząbki, obieramy. Obrany chrzan kroimy na kawałki. Na dno każdego słoika układamy 2 kawałki korzenia chrzanu, 5 ziarenek pieprzu, ziele angielskie, liść laurowy, kilka ziarenek gorczycy. Ząbki czosnku układamy w słoiku, na wierzch kładziemy kilka kawałków kopru i zalewamy gorącą solanką (na 1 litr wrzącej wody dodajemy czubatą łyżkę soli, gotujemy, odstawiamy). Zalewamy słoiki mocno ciepłą solanką i szczelnie zakręcamy. Przenosimy w zacienione miejsce, przechowujemy w temperaturze pokojowej przez 2-3 tygodnie. Czosnek kiszony przechowujemy w chłodnym i suchym miejscu.
- Wyśmienity dodatek do sałatek, kanapek i serów. Bogate źródło naturalnego antybiotyku i jednocześnie bakterii probiotycznych.
Jak złagodzić zapach czosnku?
Czosnek charakteryzuje się intensywnym, długo utrzymującym się zapachem. Są jednak sposoby, żeby go nieco złagodzić. Najbardziej popularne i sprawdzone jest żucie natki pietruszki. Aby pozbyć się zapachu z rąk, należy je przemyć sokiem z cytryny. Dobrze też po zakończeniu krojenia czosnku umyć dłonie w zimnej wodzie, natrzeć solą, spłukać, a następnie umyć ręce wodą z mydłem.