Obawa przed zakażeniem covid prawie dwukrotnie mniej istotna niż kolejki czy odwołane wizyty w pandemii – wynika z najnowszego badania [1] Zespołu Ekspertów Continue Curatio we współpracy z Fundacją MY PACJENCI – Polacy po trzeciej fali pandemii.
Respondenci, którzy od początku pandemii nie skorzystali z bezpośrednich konsultacji lekarskich zostali poproszeni o wskazanie powodu swojej decyzji (36,2%; N=362).
6 na 10 ankietowanych przyznało, że nie miało potrzeby odbycia bezpośredniej konsultacji z lekarzem POZ lub z lekarzem specjalistą (59,7%; N=216). Brak możliwości odbycia wizyty bezpośredniej wskazało jako powód 15,7% badanych (N=57), zaś co dziewiąty respondent uznał, że wystarczają mu teleporady (11,6%; N=42). 8% badanych wskazało na brak możliwości dodzwonienia się do przychodni/lekarza a 7,2% obawę przed covid. W przypadku innych niż wymienione powodów respondenci wskazali na leczenie prywatne (N=1) oraz zamknięte obiekty (przychodnie czy też praktyki lekarskie; N=1).
Wizyty u lekarza specjalisty przed pandemią i w trakcie pandemii.
Już przed pandemią 83,3% badanych wskazała, że nie miała potrzeby wizyty u specjalisty (pytanie dotyczyło okresu roku przed pandemią) a 16 % z tych, którzy nie korzystali z wizyt wskazało kolejki jako powód. W czasie pandemii 73,5% nieodbywających wizyt twierdzi, że nie miało takiej potrzeby. Kolejno jako powody respondenci wskazali:
- 10, 7 % kolejka i brak miejsc
- 9,2 % odwołanie wizyty
- 9,6 % obawa przed covid.
Jak wskazują wyniki to nie obawa przed zakażeniem covid była głównym powodem nie odbycia wizyt specjalistycznych – dwukrotnie więcej osób wskazało na kolejki oraz odwołane wizyty czyli problemy systemowe.
„Jak wynika z naszych badań i wbrew powszechniej opinii pacjenci w czasie pandemii znacznie rzadziej się badali i leczyli – co znalazło swoje odzwierciedlanie w ogromniej liczbie nadmiarowych zgonów – nie ze względu na strach przed covid, ale na problemy systemowe wynikające z dostępności usług medycznych.” – mówi Magdalena Kołodziej, Prezes Fundacji MY PACJENCI.
Wpływ pandemii na zdrowie Polaków w ich własnej ocenie.
Co dwunasty badany (w estymacji na populację ok 2,6 mln Polaków) przyznał, że od początku pandemii jego stan zdrowia uległ pogorszeniu z powodu braku dostępu do opieki specjalistycznej, zabiegu i/lub badań medycznych (8,3%; N=83)
Kobiety prawie dwukrotnie częściej wskazywały, że od początku pandemii ich stan zdrowia pogorszył się z powodu braku dostępu do opieki specjalistycznej, zabiegu lub/i badań medycznych (odpowiednio: 10,9% i 5,5%)
Badani w wieku od 50 do 59 lat znacząco częściej od ankietowanych z pozostałych grup wiekowych wskazywali, że od początku pandemii ich stan zdrowia pogorszył się z powodu braku dostępu do opieki specjalistycznej, zabiegu lub/i badań medycznych (15,3%).
Czy pandemia wpłynęła na to w jakiej formie chcemy korzystać z opieki medycznej? (wizyta bezpośrednia vs. teleporada)
- Niemal 2/3 badanych uznało, że bez względu na sytuację epidemiczną, jeśli będzie zagwarantowane bezpieczeństwo covidowe w trakcie wizyt bezpośrednich, z konsultacji w gabinecie lekarskim będą korzystać z taką samą częstotliwością jak dotychczas (64,7%; N=647).
- Co piąty respondent uznał, że w momencie zagwarantowania bezpieczeństwa covidowego w czasie wizyty bezpośredniej, będzie częściej korzystał z tej możliwości (19,3%; N=193) a 6,5% zrobi to rzadziej.
- Co dziesiąty ankietowany nie potrafił udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie (9,5%; N=95).
Dlaczego będzie Pan/Pani korzystał/a z wizyt bezpośrednich rzadziej niż przed pandemią? (N=65)
- Respondenci, którzy uznali, że bez względu na zapewnione bezpieczeństwo covidowe będą rzadziej niż obecnie udawać się na wizytę bezpośrednią z lekarzem zostali poproszeni o wskazanie powodów swojej decyzji (N=65).
- Niemal połowa badanych z tej grupy nie widzi potrzeby odbywania tylu wizyt bezpośrednich (49,2%; N=32), z kolei prawie 2/5 wskazało, że wizyty bezpośrednie częściowo zastąpi telewizytami (38,5%; N=25).
- Taki sam odsetek wskazań odnotowano w przypadku odpowiedzi „odzwyczaiłem/am się” oraz „nie wierzę w bezpieczeństwo covidowe w placówkach ochrony zdrowia” – po 21,5% wskazań (N=14).
Dlaczego będzie Pan/Pani korzystał/a z nich częściej niż przed pandemią? (N=193)
Respondenci, którzy uznali, że bez względu na zapewnione bezpieczeństwo covidowe będą częściej niż przed pandemią udawać się na wizytę bezpośrednią z lekarzem zostali poproszeni o wskazanie powodów swojej decyzji (N=193).
- Połowa badanych z tej grupy sądzi, że musi bardziej zadbać
o swoje zdrowie (50,3%; N=97) w związku z czym zamierza częściej udawać się na bezpośrednią konsultację z lekarzem. - Ponad 1/4 ankietowanych odnotowała pogorszenie się swojego stanu zdrowia (27,5%; N=53), z kolei mniej niż 1/4 przyznała, że w okresie pandemii nie korzystała z wizyt bezpośrednich (24,4%; N=47).
- Respondenci najrzadziej wskazywali, że w czasie pandemii całkowicie zaprzestali kontaktu z lekarzem (16,1%; N=31) ale nadal jest to to jest ok 975 tys. Polaków.
Z badania wynika, że wynika, że powstały trzy nowe grupy pacjentów:
- zapobiegliwi – dostrzegający potrzebę częstszego dbania o zdrowie 19,3% = 6 milionów Polaków
- racjonalizujący i bagatelizujący 6,5 = 2 mln Polaków
- zdezorientowani 9,5% = 2,98 mln Polaków
Jak wynika z naszych badań w najbliższym czasie zaobserwujemy wzmożony popyt na usługi medyczne gdyż bilans między pacjentami którzy zniknęli z placówek a tymi, którzy chcą się badać częściej i bardziej dbać o swoje zdrowia wynosi 4 mln Polaków a 2,6 mln to osoby które czują, że w czasie covid ich stan zdrowia uległ pogorszeniu. Przy tym zwiększonym zapotrzebowaniu w kontekście niewydolności systemu potrzebne jest nowe podejście do zarządzanie zasobami i kolejką ale także informacją. Ważne jest też zwrócenie uwagi na odpowiednie rozpoznanie i komunikację z dwoma milionami Polaków, którzy zamierzają stawiać się na wizyty rzadziej bo dziś nie wiemy jaka część z nich rzeczywiście pochodzi racjonalniej do leczenia a jaka racjonalizuje i bagatelizuje swoje zaniedbania zdrowotne – mówi Anna Gołębicka, ekspert strategii komunikacji i zarządzania, Ekspert Centrum im. Adama Smitha
Badanie: Badanie przeprowadzone zostało na grupie 1000 respondentów w wieku 18 lat wzwyż w lipcu 2021r. Badanie było reprezentatywne ze względu na płeć, wiek oraz województwo.
Badanie zostało przeprowadzone za pośrednictwem metod badawczych CATI oraz CAWI – z wykorzystaniem panelu badawczego Badanie Opinii.
[1] Badanie przeprowadzone zostało na grupie 1000 respondentów w wieku 18 lat wzwyż w lipcu 2021r. Badanie było reprezentatywne ze względu na płeć, wiek oraz województwo.
Badanie zostało przeprowadzone za pośrednictwem metod badawczych CATI oraz CAWI – z wykorzystaniem panelu badawczego Badanie Opinii.